Michael Langendoen is uitvoerend bestuurder van De Nationale APF. Hij heeft veel ervaring met strategisch beleggingsbeleid en met advies daarover. Bij ons fonds zijn vermogensbeheer en finance zijn aandachtsgebieden. Een interview over maatschappelijk verantwoord beleggen: 'We kijken altijd naar risico, rendement én naar de zorg voor onze omgeving.'
Hoe ziet De Nationale APF maatschappelijk verantwoord beleggen in relatie tot het doel van een pensioenfonds?
'Ons belangrijkste doel is om te zorgen voor een financieel goede oude dag voor onze deelnemers. Daarom staan risico en rendement altijd voorop. Als we bij een gelijk verwacht risico en rendement kunnen kiezen voor een maatschappelijk verantwoorde belegging, dan doen we dat. Want een financieel goede oude dag gaat volgens ons hand in hand met de zorg voor onze omgeving.'
Welke keuzes maakt De Nationale APF om zo duurzaam mogelijk te beleggen?
'We richten ons op drie thema's: het klimaat, sociale verhoudingen en goed ondernemingsbestuur.
- Voor het klimaat richten we ons op bedrijven met een bedrijfsvoering die in lijn is met het klimaatakkoord van Parijs. Ook bevorderen we duurzaamheid door groene obligaties te kopen. Het verwachte rendement moet wel vergelijkbaar zijn met dat van grijze obligaties, tegen hetzelfde risico en rendement. Is dat niet het geval, dan kopen we ze niet.
- Voor de thema's sociale verhoudingen en goed ondernemingsbestuur doen we mee in twee thematische engagement programma's die gericht zijn op de thema's "Moderne Slavernij" en "Bestuur voor de toekomst". Deze programma's zijn erop gericht de dialoog aan te gaan met bedrijven met als doel verbetering te krijgen op vooraf bepaalde onderdelen.
- Bij goed ondernemingsbestuur gaat het bijvoorbeeld over de mate waarin werknemers inspraak hebben in de bedrijfsvoering. Bij Tesla speelt dat bijvoorbeeld. Het is een duurzaam bedrijf, omdat het elektrische auto's maakt en zo bijdraagt aan de energietransitie. Maar werknemers hebben er weinig te zeggen. Dat weegt ook mee.'
Wat zijn de resultaten van dit beleid?
'Tot nu toe gaat het goed en zoals we verwacht hadden. Het heeft geen rendement gekost. Aan de andere kant kun je past echt evalueren over een langere periode. We doen dit pas een paar jaar zo. Je weet nooit wat de toekomst brengt.
We monitoren goed. We vergelijken de rendementen van onze groene investeringen met een benchmark van alleen grijze investeringen. Tot nu toe zien we dat de rendementen niet afwijken. En zien we vooraf dat het verwachte rendement van een groene belegging lager is dan van een vergelijkbare grijze belegging? Dan kiezen we niet voor die groene belegging.'
Wanneer is het beleid geslaagd?
'Als onze beleggingen voldoende rendement blijven opleveren én bijdragen aan een betere wereld is ons beleid geslaagd. Twintig jaar geleden was dat denk ik nog niet helemaal mogelijk, maar nu wel. We controleren en evalueren ook. Bijvoorbeeld als onze partner voor het vermogensbeheer met bedrijven in gesprek is geweest over betere arbeidsomstandigheden; heeft dat effect? Of als we groene obligaties hebben gekocht, leveren die dan inderdaad minstens evenveel rendement op als grijze obligaties?
Onder invloed van de tijdgeest kan het beleid veranderen. Nu er meer spanning is in de wereldpolitiek komt er meer vraag naar wapens; politieke leiders van dit moment vinden klimaat niet zo belangrijk. Dit soort zaken bespreken we. Tot nu toe houden we vast aan ons duurzaamheidsbeleid. Wat we nu doen is het minimale om de wereld een beetje beter te maken. We zijn juist bezig om te kijken hoe we het verder vorm kunnen geven.'
Hoe blijft dit beleid in lijn met wat deelnemers willen?
'We vragen deelnemers via een onderzoek wat ze belangrijk vinden op dit terrein. De uitkomsten van die onderzoeken nemen we mee in ons beleid. En we bespreken het beleid met de Belanghebbendenorganen van de kringen. Zij vertegenwoordigen de deelnemers.'
Meer lezen:
Ons MVB-beleid
In een animatie leggen we kort ons maatschappelijk beleggingsbeleid uit.